Spadek stóp procentowych - do jakiego poziomu będą obniżki?
Spadek stóp procentowych pierwszy od 3,5 roku stał się faktem. Rada Polityki Pieniężnej zaskoczyła wczoraj i obniżyła główną stopę procentową o 0,75 punktu procentowego. Czy to decyzja jednorazowa, czy początek cyklu obniżek stóp procentowych?
Jakich spadków możemy się spodziewać i w jaki sposób wpłynie to na Twoją ratę kredytu?
Spadek stóp procentowych
Wczoraj 6 września RPP pierwszy raz od roku zdecydowała się na zmianę stóp procentowych. „Niespodziewanie” tuż przed wyborami byliśmy świadkami trzykrotnie większej obniżki niż oczekiwali tego analitycy (0,75 punktu procentowego wobec oczekiwanych 0,25 pp). Osobiście już w marcu obstawiałem, że możemy spodziewać się spadków w tym czasie, jednak też obstawiałem przedział obniżki w zakresie 0,25 pp – 0,50 pp.
Więcej w artykule: Oprocentowanie kredytu hipotecznego spadnie. Kiedy i o ile?
Dla porządku ustalmy jak aktualnie kształtują się wysokości stóp% w Polsce:
- stopa referencyjna wynosi 6%
- stopa lombardowa 6,5%
- stopa depozytowa 5,55%
- stopa redyskonta weksli 6,05%
- stopa dyskontowa weksli 6,10%
Dla posiadaczy kredytów najważniejsza jest stopa referencyjna (zwana też główną). To od niej zależy maksymalna możliwa wysokość oprocentowania, którą banki mogą zastosować do kredytów gotówkowych, kart kredytowych czy kredytów odnawialnych. Na ten moment oprocentowanie tych produktów nie może przekroczyć 19%, a jeszcze przed chwilą było to 20,5%.
Jaki powód obniżki? Wybory, czy coś jeszcze?
Nie ma co się oszukiwać, że termin obniżenia stóp% jest przypadkowy. Już dawno wielu spodziewało się, że nastąpi to tuż przed wyborami, co można uznać za decyzję częściowo polityczną.
Czym kieruje się Narodowy Bank Centralny decydując o ustalaniu poziomu stóp procentowych?
- wysokością inflacji
- rozwojem gospodarczym
- sytuacją kredytobiorców
Inflacja:
Ostatni odczyt inflacji (za sierpień) był na poziomie 10,1%, choć spodziewano się, że w końcu spadnie poniżej psychologicznej bariery 10%. Cel inflacyjny ustalony przez NBP to 2,5 punktu procentowego z odchyleniem +/- 1%. Jak widać do celu jeszcze daleko. Tempo wzrostu inflacji spada, stąd decyzja o obniżce stóp, jednak kierując się tylko tym parametrem, to wskaźnik inflacji nadal jest sporo wyższy niż stopa referencyjna, więc nie może być to jedyna motywacja decydentów.
Rozwój gospodarczy:
W Polsce mamy tzw. techniczną recesję. Zanotowaliśmy spadek PKB r/r drugi kwartał z rzędu (-0,3% w pierwszym kwartale i -0,5% w drugim). Drożyzna, wysokie stopy procentowe i nie nadążające za tym podwyżki wynagrodzeń mocno ciążą Polakom, którzy wyraźnie ograniczają swoje wydatki (spadek konsumpcji prywatnej o 2% w pierwszym kwartale i 3,5% w drugim). Biorąc pod uwagę spowolnienie w takich krajach jak Chiny, czy największy nasz partner handlowy Niemcy, można spodziewać się, że odbicie i u nas może nie być takie łatwe.
Sytuacja kredytobiorców:
Mimo wprowadzenia wakacji kredytowych rok temu, okazuje się, że Polacy mają spore problemy ze spłatą kredytów, zwłaszcza hipotek. Od lipca 2022 do lipca 2023 wartość zadłużonych kredytów wzrosła o ponad 100% (z ok. 220 mln zł do niecałych 600 mln zł)! Stąd obietnice o przedłużeniu wakacji kredytowych i teraz decyzja o obniżce stóp procentowych.
Cykl obniżek stóp procentowych - o ile spadną?
Różne głosy dochodzą ze świata finansów. Jedni twierdzą, że to jedyna obniżka w tym roku, a kolejną zobaczymy dopiero w przyszłym. Są też tacy, którzy twierdzą, że obniżek już nie będzie, a to było zagranie polityczne pod wybory. Najbardziej prawdopodobne jednak wydaje się, że jednak kolejne obniżki przed nami. Jeśli to ostatnie ma być bliskie prawdy, to zobaczmy jakich spadków możemy spodziewać się w najbliższych miesiącach, na podstawie tego co widzieliśmy przy okazji poprzednich kryzysów.
Poniżej wykres WIBOR3M od 2001 roku:
Przeanalizujmy „czasy nowożytnie”, czyli po 2004 roku, gdy weszliśmy w okres w miarę stabilnych stóp procentowych.
Szczyt WIBOR i następujące obniżki stóp procentowych:
- 1 sierpnia 2004 – WIBOR = 7,25%, 1 sierpnia 2005 – spadek do 4,57%
- 1 października 2008 – WIBOR = 6,88%, 1 marca 2009 – spadek do 4,26%
- 1 czerwca 2012 – WIBOR = 5,13%, 1 maja 2013 – spadek do 2,74%
- 7 listopada 2022 – WIBOR = 7,61%, …???
Aktualnie po środowej obniżce, wg pierwszej reakcji wskaźnik WIBOR3M uplasował się na poziomie 6,07%
O ile spadnie rata Twojego kredytu?
Szczytowy poziom WIBOR osiągnął 7 listopada 2022 roku w wysokości 7,61%. Już przed środową decyzją RPP widzieliśmy jego wyraźne spadki sięgające powyżej 1 punktu procentowego, co większość kredytobiorców mogła już nieco odczuć. Zwróćmy uwagę jak sama obniżka w wysokości 0,75 pp wpływa na wysokość raty w zależności od kwoty kredytu i okresu kredytowania.
Zmiana WIBOR o 0,75 pp, a wysokość raty:
Jak widać już ta jednorazowa obniżka powinna przynieść lekką ulgę kredytobiorcom. Oczywiście to nic w porównaniu do skali podwyżek, z którą trzeba było się zmierzyć. Ciężko zakładać, by stopy procentowe miały w najbliższym czasie wrócić do poziomu poniżej 1%. Realnie skala obniżek może być zbliżona do tych, które obserwowaliśmy przy okazji poprzednich podobnych sytuacij. W dwóch z trzech wymienionych przypadków cykl obniżek stóp procentowych skończył się na ich spadku o 2,39 punktu procentowego, raz nawet 2,63% pp.
Zmiana WIBOR o 2,39 pp, a wysokość raty:
Gdybyśmy mieli więc powtórkę z poprzednich trzech cykli spadków stóp procentowych, to w portfelu każdego kredytobiorcy niezależnie od okresu kredytowania i zaciągniętej kwoty, powinno zostać kilkaset złotych miesięcznie.
- Bartosz Nowak
- 8 września, 2023
- 6:26 am
- No Comments
