Pandemia inflacji na świecie
2021 rok będzie kojarzony nie tylko z Covid-19, ale także z gwałtownym oderwaniem się wskaźnika inflacji powyżej celu inflacyjnego. Od I kwartału ubiegłego roku wykres ukazujący wzrost cen w gospodarce porusza się niemal pionowo. W maju 2022 roku odczyt na poziomie 13,9% był najwyższym jaki mogliśmy zobaczyć w Polsce od 24 lat.
Inflacja w Polsce stała się realnym problemem, nie inaczej jest jednak na świecie. Masowy dodruk pieniądza na niespotykaną dotąd skalę, przyczynił się do rozwoju także innego wirusa w postaci pandemii inflacji, który dotyka niemal wszystkie gospodarki naszej planety.
Zjawiska inflacji nie da się dokładnie opisać w jednym artykule, dlatego poświęcimy temu tematowi cykl wpisów prezentowanych na poniższej liście:
- Co to właściwie jest ta inflacja?
- Koszyk inflacyjny. Jak można manipulować wskaźnikiem inflacji?
- Pandemia inflacji na świecie
- Przyczyny wysokiej inflacji w Polsce – czy jesteśmy sami sobie winni?
- Przyczyny inflacji na świecie – tani pieniądz zalewa świat
- Hiperinflacja – jak wzrosty cen doprowadzały kraje do bankructwa?
Inflacja w Polsce
Tempo wzrostu cen nad Wisłą jest najszybsze w XXI wieku. Pewne jest, że to niestety nie koniec i już w czerwcu padnie kolejny tegoroczny rekord (prawdopodobnie przekroczy 15%). Poniżej wykres, przedstawiający poziom wskaźnika inflacji od stycznia 2020 roku.
Marnym pocieszeniem jest fakt, że w ujęciu historycznym daleko nam do bicia rekordów. Choć tempo wzrostu cen jest najwyższe od prawie 25 lat, to jednak w kraju widziane były nieporównywalnie większe wzrosty.
W latach 20-tych XX wieku w Polsce notowaliśmy miesięczne wzrosty cen na poziomie nawet 360%! A jeśli chodzi o czasy bardziej współczesne, to w lutym 1990 roku mieliśmy hiperinflację na poziomie 1183,1% rok do roku!
Dzisiejszych czasów z pewnością nie ma co porównywać do tych, w których nasz kraj był na skraju bankructwa. To jednak, że teraz bankructwo nam nie grozi, nie oznacza, że inflacja nie stanowi problemu dla społeczeństwa. Przyczyn rosnących cen jest wiele, zarówno wewnętrznych jak i zewnętrznych, ale to temat na oddzielny artykuł. Polska nie jest jedynym krajem, który zderzył się z problemem inflacji, warto więc przyjrzeć się sytuacji na pozostałych rynkach.
20 państw z najwyższą inflacją na świecie
W Wielkiej Brytanii i USA inflacja jest najwyższa od 40 lat, podczas gdy w Niemczech od 1974 roku, czyli prawie 5 dekad. Wśród krajów rozwiniętych wyraźnie na czoło stawki wysuwa się Turcja, gdzie w ujęciu rocznym ceny rosną o ponad 70%! Jeśli miałbym uwzględnić kraje z najwyższym wskaźnikiem inflacji na świecie, to oczywiście w czubie tabeli będą dominować gospodarki, którym do miana państw rozwiniętych jest daleko. Co ciekawe aktualnie czwarta w zestawieniu Wenezuela jeszcze niedawno notowała wartości wskaźnika na poziomach mierzonych w tysiącach procent. Typowy przykład hiperinflacji, jednak szerzej temu tematowi zostanie poświęcony inny artykuł.
Poniżej zestawienie przedstawiające Państwa z najwyższym wskaźnikiem inflacji na świecie:
Kiedy wybuchła pandemia inflacji?
Ostatnio w mediach często pojawia się argument mówiący o „Putinoinflacji”, wskazujący wprost agresję Rosji na Ukrainę jako początek problemu inflacji. Owszem, wojna jest jedną z przyczyn, ale tylko w niewielkim stopniu, bo dynamika wzrostu cen na globalnych rynkach jest widziana już od dłuższego czasu. Banki centralne zalały świat „pustymi pieniędzmi” masowo drukowanymi w kwotach sięgających bilionów USD czy EUR. Przedsmak tego zjawiska widzieliśmy już po poprzednim światowym kryzysie w roku 2008, lecz hamulce na dobre puściły bankom centralnym 2 lata temu. Tytuł: „pandemia inflacji” nie jest przypadkowy. Wszyscy pamiętamy twarde lockdowny, zamykanie biznesów, granic państwowych i wypłaty rekompensat z tego tytułu. Zakazywano generowania dochodów, a problem miał być zasypany kasą z banków centralnych. Owszem został, ale teraz płacimy za to wszyscy. Szerzej na temat przyczyn inflacji zarówno wewnętrznych jak i globalnych rozpiszemy się w kolejnych artykułach cyklu.
Poniższy wykres przedstawia poziom inflacji w krajach wysoko rozwiniętych (OECD) w podziale na poszczególne kategorie dóbr, takie jak:
- transport
- żywność
- wydatki mieszkaniowe, wyposażenie, media
- inne
- rekreacja, kultura, hotele, restauracje
Zwróć uwagę na początek wystrzału wykresu w górę. WHO oficjalnie ogłosiło wybuch pandemii w marcu 2020 roku i w rezultacie zobaczyliśmy pierwsze lockdowny na świecie.
Inflacja w Europie - gdzie jest Polska?
Porównanie naszego kraju z Surinamem, czy Sierra Leone niespecjalnie ma sens. Przyjrzyjmy się zatem, jak wg ostatnich aktualnych danych (maj 2022) wyglądamy na tle Unii Europejskiej. Średnia w krajach UE wyniosła 8,8%. W Polsce dla przypomnienia ostatni wskaźnik inflacji osiągnął wartość 13,9%, co niestety plasuje nas w czołówce.
Wykresy w niniejszym artykule jasno pokazują, że mamy do czynienia z mocno rosnącymi wartościami wskaźnika inflacji i póki co niespecjalnie widać proces spowolnienia. Pozostaje mieć nadzieję, że podnoszone stopy procentowe, tak uciążliwe dla kredytobiorców, w końcu przyniosą efekt i tempo wzrostu inflacji zacznie hamować. Przypomnijmy tylko, że oficjalnie cel inflacyjny w Polsce ustalony jest na poziomie 2,5%, a w UE czy USA nawet 2%. To tylko pokazuje jak bardzo utraciliśmy nad tym kontrolę.
- Bartosz Nowak
- 29 czerwca, 2022
- 8:13 am
- No Comments
